Từ lâu, các nhà khoa học đã phát hiện được nhiều gen gây ung thư, nhưng việc phát hiện được một gen kháng ung thư thì quả thật hiếm hoi. Nhưng điều đó đã đến với các nhà khoa học ở VIB (The Flander Instit
Từ lâu, các nhà khoa học đã phát hiện được nhiều gen gây ung thư, nhưng việc phát hiện được một gen kháng ung thư thì quả thật hiếm hoi. Nhưng điều đó đã đến với các nhà khoa học ở VIB (The Flander Institute for Biotechnology). Phát hiện này đã mở ra một viễn cảnh tuyệt vời cho gen trị liệu các bệnh Ung thư.
Bắt đầu từ một loài ruồi đục quả rất nhỏ, sau đó đến chuột rồi tới các bệnh nhân, các nhà khoa học ở VIB (the Flander Institute for Biotechnology) kết hợp cùng với Trung tâm Di truyền người (Center for Human Genetics - KU. Leuven) đã thấy một hiện tượng lạ rằng gen chịu trách nhiệm kiềm chế ung thư ở cả 3 đối tượng này đều giống nhau. Những gen này hỗ trợ cho việc dập tắt các gen dẫn tới ung thư. Các nhà khoa học nghĩ rằng, thế là đã có cơ hội tốt để mở lại các gen đáp ứng thuốc. Những phát minh này đã được đăng tải trên một Tạp chí nổi tiếng Scientific Journal PloSBiology.
Sự chuyên hóa của các Tế bào
Tất cả chúng ta đều bắt đầu cuộc sống với một tế bào, sau đó mới phân chia thành 2; 4; 8 ... để trở thành một con người với hàng tỷ tế bào.
Hầu hết các TB của người trưởng thành như các TB da, TB gan, TB thể thủy tinh mắt (nhân mắt), TB thần kinh, TB sản xuất Insulin ... đều được chuyên hóa rất cao để thực hiện một chức năng chuyên biệt. Những TB này không có khả năng làm được các nhiệm vụ khác: khi một TB da được phân chia sẽ cho nhiều da hơn.
Trong khoảng thời gian từ một phôi phát triển thành một con người, khi các TB càng nhiều thì lại càng chuyên hóa sâu hơn, các nhà khoa học gọi đó là sự biệt hóa (Differentation).
Các TB ung thư lại là trường hợp ngoại lệ đối với quy tắc này: chúng được chuyên hóa thấp nhất và " có cảm giác như sống trong nhà mình" tại các nơi khác nhau trong cơ thể.
Các nhà khoa học đã có một thời gian dài tin rằng, các TB phải tiến đến bước chót trong sự biệt hóa để đề phòng tốt hơn cho việc chuyển thành các TB ung thư. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa được chứng minh trong một cơ thể sống.
Kiềm chế Ung thư
Wouter Bossuyt thuộc nhóm nghiên cứu Bassem Hassan và các đồng nghiệp của VIB ở K.U. Leuven đã chứng minh được rằng chính "Chủ nhân" kiểm soát các gen "chèo lái" các bước chuyên hóa thực tình lại ức chế sự hình thành các khối u. Một ví dụ điển hình mà các nhà khoa học ở VIB đã gọi nó là Atonal. Những gen này tương tự nhau ở tất cả các loài từ ruồi đến người.
Với chuột, khi cộng tác với các đồng nghiệp tại Hoa Kỳ, các nhà khoa học phát hiện khi mất một trong số các gen Atonal homolog 1 hoặc ATOH1 thì sẽ gây nên ung thư kết tràng - đó chính là gen điều hòa bước cuối cùng trong sự chuyên hóa TB biểu mô của kết tràng.
Các nhà nghiên cứu quan sát thấy những người bị ung thư kết tràng thường có sự bất hoạt gen ATOH1.
Hướng tới việc ứng dụng trong điều trị
Trong ống nghiệm, các nhà khoa học đã có thể làm phục hồi lại chức năng gen trong các TB ung thư kết tràng của người, khi đó các TB khối u sẽ ngừng phát triển và rơi vào cảnh "tự sát".
Key words: gen kháng ung thư, Atonal, ATOH1, sự biệt hóa TB,
Source: Chiara Bonini, Bernd Gansbacher. Human Gene Therapy. October 2009, 20(10): 1100-1100. doi:10.1089/hum.2009.911.
Vì sao một số ung thư vú kháng lại trị liệu ? (30/04/2016)
